[PDF] x. Archutowski R. – Historia Kościoła katolickiego w zarysie [Warszawa1928]

Kościół katolicki jest instytucję religijną. Założył go Jezus Chrystus. On też wskazał mu cel, dał środki do osiągnięcia celu, ustanowił pierwszy zarząd oraz zapewnił mu opiekę nadprzyrodzoną.
Będąc zrzeszeniem wiernych, połączonych węzłem jednej wiary, jednych sakramentów św. i jednej władzy, Kościół prowadzi ludzi do zbawienia; wskazuje im przeto Boga jako najwyższy cel życia, za warunek zaś do osiągnięcia tego celu stawia drogę cnoty i prawdy. W ten sposób Kościół ludzi uszlachetnia, przyczynia się do ich cywilizacja i dobra doczesnego. By ułatwić ludziom osiągnięcie tego celu. Kościół spełnia potrójną działalność: nauczycielską, kapłańską i pasterską. Przede wszystkim, Kościół naucza ludzi prawd wiary i moralności w Ewangelii zawartych; następnie, przez swą działalność kapłańską uświęca ludzi, bo przez sakramenty Św., modlitwy, a szczególniej ofiarę Mszy św. zbliża ich do Boga; w pasterskiej, wreszcie, pracy troszczy się, by wśród ludzi zło zniszczyć, a przez przykazania i prawa wskazać ludziom drogę dobra.
Do wykonania tych zadań Chrystus Pan nadał Kościołowi dwa przywileje: zapewnił mu swą opiekę (Ja jestem z wami po wszystkie dni aż do skończenia świata Mt. 28. 20) oraz pomoc Ducha Św.; w skutek tego Kościół będzie trwał do końca świata, a w swym nauczaniu prawd wiary i moralności jest nieomylny.